Bị chỉ trích luôn là điều khó chấp nhận. Điều đó khiến chúng ta cảm thấy tồi tệ và đôi khi chúng ta mất tinh thần. Nó có thể hủy hoại một ngày của chúng ta và thậm chí có thể hủy hoại các mối quan hệ. Là những nhà lãnh đạo, chúng ta không thể phản ứng lại những lời chỉ trích một cách phi lý. Các nhà lãnh đạo luôn được kì vọng về việc cần phải ứng xử như thế nào. Ngay cả trong một tình huống khó khăn như tiếp nhận những lời chỉ trích. Các nhà lãnh đạo nên xử lý những lời phê bình, chỉ trích như thế nào là rất quan trọng. Đó là tiếng nói chung cho đội và văn hóa đội.
Bất cứ khi nào chúng ta bị phê bình, có rất nhiều suy nghĩ và cảm xúc trong tâm trí chúng ta. Nếu chúng ta không học cách hiểu những suy nghĩ đó, chúng ta có thể phản ứng một cách phi lý trí. Không hiểu được cảm xúc của mình có thể khiến chúng ta phản ứng kém và thiếu chuyên nghiệp. Dưới đây là một số suy nghĩ và cảm xúc mà chúng ta có thể trải qua khi bị chỉ trích.
- Phòng thủ – Phản ứng đầu tiên là phòng thủ. Nếu không nghe toàn bộ những lời chỉ trích, chúng ta ngay lập tức chuyển sang chế độ bảo vệ và bắt đầu biện minh cho mình. Chúng ta thậm chí không dành thời gian để xử lý lời chỉ trích trước khi bác bỏ nó.
- Đau đớn – Bị chỉ trích về công việc của chúng tôi hoặc quyết định của chúng tôi là tổn thương. Đặc biệt nếu chúng tôi cảm thấy như chúng tôi đã nỗ lực và khả năng của mình cho công việc. Có thể hiểu được rằng bị đánh giá và chỉ trích kém vì nỗ lực hết mình của bạn là điều rất tổn thương.
- Tức giận – Một cảm xúc khác mà ta thường cảm thấy khi nhận được lời chỉ trích là tức giận. Làm sao ai đó dám phê bình chúng ta về công việc chúng ta làm hoặc những quyết định chúng ta đưa ra. Họ không hiểu những khó khăn và thách thức mà chúng ta phải đối mặt. Vì vậy, họ không có quyền chỉ trích chúng ta.
- Trầm cảm – Bạn làm việc chăm chỉ, bạn cảm thấy hài lòng với điều đó, bạn hy vọng sẽ được công nhận cho những nỗ lực bạn đã bỏ ra. Nhưng thay vì nhận được những lời khen ngợi vì hoàn thành tốt công việc, bạn lại bị chỉ trích. Chuỗi sự kiện đó có thể dễ dàng khiến bất kỳ ai rơi vào trạng thái trầm cảm.
Hiểu được cảm xúc của chúng ta chỉ là bước đầu tiên. Tiếp theo là cách ta xử lí. Với tư cách là người lãnh đạo, chúng ta nên đối phó với những lời chỉ trích như thế nào? Dưới đây là những gợi ý để bạn có thể tham khảo khi gặp tình huống đối mặt với những lời chỉ trích.
- Không phản ứng – Như đã thảo luận trước đó, bản năng đầu tiên và phổ biến nhất khi bị chỉ trích là phản ứng và phòng thủ. Chúng ta tự đặt mình vào thế phòng ngự và chúng ta phủ nhận và tranh chấp. Mặc dù rất khó để chống lại những thúc giục này, chúng ta phải chống lại phản ứng và lùi lại một bước. Hãy dành một chút thời gian để xử lý nó trước khi làm bất cứ điều gì khác.
- Ai là người đưa ra những lời phê bình? – Trước khi tự xử lý các bài phê bình, hãy dành chút thời gian để suy nghĩ xem ai đang chỉ trích bạn. Có phải cấp trên của bạn là người muốn giúp bạn tiến bộ? Có phải một thành viên trong nhóm của bạn chỉ muốn tham gia vào quá trình cải tiến? Hoặc đó có thể là một người có kế hoạch báo thù. Biết rõ nguồn gốc và mục đích của những lời chỉ trích sẽ giúp bạn hướng dẫn tốt hơn đến phản ứng phù hợp hơn.
- Trung thực – Thay vì phản ứng mạnh với tâm thế phòng thủ, hãy dành một chút thời gian để thực sự lắng nghe những lời phê bình. Bất kể nguồn gốc và mục đích, những lời phê bình có hợp lý không? Hãy gạt người đưa ra những lời phê bình sang một bên, nếu những nhận xét đó là đúng và hợp lý thì hãy nghiêm túc tiếp thu.
- Bài học kinh nghiệm – Nếu bạn chắc chắn rằng những lời phê bình bạn nhận được là hợp lý, thì hãy nghiêm túc xem xét và ghi nhớ nó. Hãy biến nó thành một bài học kinh nghiệm và cho phép bản thân cải thiện và trở nên tốt hơn.
- Cảm ơn – Bất kỳ ai đã cho bạn lời phê bình và ý định của họ là gì, bạn nên cảm ơn họ vì những lời nhận xét của họ. Nếu đến từ một người có ý tốt, thì họ xứng đáng được cảm ơn vì sự trung thực của họ. Thật không dễ dàng để đưa ra những lời phê bình và đối mặt với bạn. Vì vậy, họ thực sự xứng đáng sự đánh giá cao của bạn. Và ngay cả khi không có mục đích xấu, bạn vẫn nên nói lời cảm ơn. Đừng để ai tổn hại bạn bằng mọi cách để kéo bạn xuống ngang tầm với họ. Hãy tốt hơn thế và bạn sẽ luôn dẫn đầu.
Thật không dễ dàng gì khi bị chỉ trích. Đặc biệt là khi chúng ta biết rằng những lời chỉ trích đến từ một nguồn xấu. Để hiểu thêm về lý do tại sao người khác đưa ra lời chỉ trích với ý định xấu, bạn có thể đọc về nó tại đây. Điều ta cần làm là giữ bình tĩnh và kiểm soát cảm xúc của mình. Đầu tiên, hãy hiểu cảm xúc của mình. Sau đó xử lý chúng một cách phù hợp.
Photo by: Freepik
www.freepik.com